تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر گسترش اغتشاشات اخیر
تاریخ انتشار: ۱۶ دی ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۶۴۴۵۴۶۴
فعال رسانه‌ای کشور گفت: آشوبگران فرزندان خلف شبکه‌های اجتماعی اند که سبک زندگی‌شان را بیش از پدر و مادر و نهاد‌های آموزشی، از توئیتر و تلگرام آموختند.
خبرگزاری دانشجو: مردم مشهد در اعتراض به وضعیت گرانی و مشکلات معیشتی در روز پنج شنبه تجمع آرامی را در این شهر ترتیب دادند. اما این تجمع آرام در روز‌های بعدی به شهر‌های دیگر کشور نیز تسری یافت و رفته رفته شکل آن تغییر کرده و به اغتشاش آشوب انجامید.بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نگاه شما به ناآرامی‌های اخیر و علت اصلی آن چیست؟
شروع این اغتشاشات بدون تردید اقتصادی و نتیجه بی اعتنائی به مطالبات به حق مردم بوده است. بیکاری گسترده و مالباختگان موسسات مالی و اعتباری و گرانی‌ها و حقوق‌های معوقه کارگران و ... عوامل اصلی این اعتشاشات است. تجمع مشهد ناشی از بروز همین موج مردمی بود. باید توجه کرد که مشهد ۹۶ تکرار مشهد ۷۱ بود. این حادثه یکبار دیگر در سال ۷۱ اتفاق افتاد که علت اصلی آن اعتراضات هم اجرای سیاست‌های خشن تعدیل ساختاری بود که باعث شده بود مردم به جهات اقتصادی در تنگنای عجیبی قرار بگیرند و با تورم ۵۰ درصدی مواجه شوند. مشهد ۹۶ نیز از همین جنس بود. سیاست‌های غلط دولتی در کنار بی اعتنائی به انتقادات عامل اصلی عصبانیت مردمی شده بود. اما این ماجرا از فردای تجمع مشهد کم کم تغییر ماهیت پیدا کرد و به سمت تجمعات آشوبگرانه و غیرمردمی تغییر شکل یافت. خشن شدن اعتراضات باعث شد مردم کم کم از صحنه اعتراضات کنار روند و باقی‌مانده تجمعات آدم‌های ماجرا جو و بعضا اراذل و اوباش بمانند.
تاثیر شبکه‌های اجتماعی موبایلی بر این وقایع را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اتفاقا من معتقدم ترکیب اجتماعی آشوب گران را باید از همین حیث دید. آشوبگران فرزندان خلف شبکه‌های اجتماعی اند که سبک زندگی شان را بیش از پدر و مادر و نهاد‌های آموزشی از توئیتر و تلگرام آموختند. البته این موضوع بیشتر مربوط به اعتراضات تهران و شهر‌های بزرگ است.
اگر دقت کنید این افراد نه در شعار‌ها و نه در تحلیل‌های مرتبط با اعتراضات هیچ مطالبه‌ای را دنبال نمی‌کنند و رفتارشان انعکاس وندالیسم محض و بدون هرگونه جهت‌گیری است.
ما با جامعه جدیدی از نسل سوم و چهارم مواجهیم که در سیطره رسانه‌های جدید بدون هرگونه مطالبه روشن و تقاضای مشخصی اند و تنها نیاز به تخلیه انرژی تلنبار شده از فضای مجازی‌اند. یک مرور ساده در مواضع بزرگتر‌های این جریان مثل صاحب ری استارت نشان می‌دهد که هیچ گونه مطالبه سیاسی و هدف سیاسی روشنی وجود ندارد.
تخلیه نشدن هیجانات روحی در نسل شبکه‌های اجتماعی هر از گاهی خودش را در یک عرصه نشان می‌دهد و اینبار در صحنه سیاست ظهور و بروز یافته است. نمونه‌های دیگر از این رفتار‌ها را با مظاهر روشن می‌توان در سبک زندگی آنها مشاهده کرد. زندگی پررخوت و سست و همراه با هوس زدگی که جلوه اش بیشتر در مهمانی‌های مختلط و کنسرت‌های هیجانی و موسیقی‌های رپ و روابط پرخطر فردی است.
عملکرد رسانه‌های خودی در قبال پوشش این وقایع چگونه بوده است؟ تاثیر این عملکرد بر روند اوج گیری رسانه‌های ضدانقلاب چیست؟
رسانه‌های خودی راباید در دو سطح رسانه‌های رسمی و غیر رسمی تحلیل کرد. برای من رسانه‌های رسمی در چنین شرایطی اهمیتی بیشتری دارند چرا که دارای مرجعیت هستند و قدرت کنترل بحران را به مراتب بیشتر از دیگر رسانه‌ها دارند. با این حال متاسفانه رسانه‌های رسمی ما از جمله رسانه ملی، در روز‌های اول کاملا منفعل عمل می‌کرد و این نیز بیشتر ناشی از این سیاست غلط است که تصور می‌کنند بجای مدیریت افکار عمومی باید مدیریت جهل عمومی داشته باشند و به همین جهت تنها واکنش رسانه‌ای را سیاست بایکوت خبری می‌دانند. حال آنکه نمی‌دانند سیاست بایکوت برای دهه ۶۰ و روزگار انحصار کامل رسانه ملی بوده است نه امروز که به جهت حضور شبکه‌های اجتماعی مردم به سرعت از حوادث باخبر می‌شوند. البته این وضعیت تنها منحصر به رسانه ملی نبوده است. یکی از سه خبرگزاری رسمی کشور نیز در روز سوم تجمعات هیچ خبری در این حوزه روز خروجی منتشر نکرد.
پیش بینی شما در مورد آینده این وقایع چیست؟
به نظرم به سرعت این ماجرا خاتمه پیدا می‌کند. به سه دلیل:
یکم. این آشوب‌ها کاملا کور و بدون هدف و دارای گیجی سازمانی است. به همین جهت نه پشتوانه مردمی خواهد داشت و نه پشتوانه سیاسی و جریانی.
دوم. این آشوب‌ها بدون سر است؛ و تجمعات اعتراضی بدون رهبری واحد ممکن است آسیب هائی هم بزنند، اما به قابل تداوم نخواهند بود.
سوم. به جهت خشونت‌های وسیع به سرعت از اعتراض اجتماعی به آشوب‌های امنیتی تبدیل میشود و بستر ورود نهاد‌های امنیتی و انتظامی را فراهم می‌سازد بی آنکه برخورد‌های قهری هزینه اجتماعی داشته باشد.
منبع: فردا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۴۴۵۴۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دروغ اجباری؛ سیاست رسانه‌های مدعی آزادی
در وضعیت و ساختار کنونی جامعه، رسانه‌ها نقش مهمی در ارائه مطالب به مخاطبان خود دارند. بى تردید رسانه، به هر شکل آن، برای ایفای نقش خود وظایفی دارد که باید آنها را به بهترین وجه و حداقل در حدّ امکان خوب انجام دهد و برای ادای درست وظایف و مسئولیت‌های خود نیازمند الگوگیری از کسانی است که این وظایف را به بهترین شکل انجام داده و راه خود را به درستی پیموده و از بیراهه رفتن پرهیز کرده‌اند.
یکی از مهم‌ترین وظایف و شاید اولین وظیفه رسانه‌ها، چه رادیو، چه تلویزیون و چه مطبوعات، روشن ساختن افکار عمومی و بالا بردن سطح معلومات و دانش مردم درباره مسائل جامعه است؛ وظیفه‌ای که جز با صداقت و خیرخواهی مردم، عملی نمی‌شود.
رسانه باید‌ها و نباید‌های خود را دارد، اما آن چیزی که همیشه ادعا می‌کنند که در انجامش بیشترین تلاش را می‌کنند بیان واقعیت است. واقعیتی که البته از منظر خود آن را بیان می‌کنند. منظری که البته به موضوعات زیادی بستگی دارد.
رسانه‌های مشهور جهان حالا پس از گذراندن سال‌ها آزمون و خطا می‌دانند به چه شکلی واقعیت خود را به مخاطب القاء کنند، تاثیر بگذارند و در ذهن مخاطب جای گذاری کنند. به اخبار چند مدت اخیر رسانه‌های بزرگ جهان مانند بی بی سی دقت کنید. پوشش رسانه‌ای آنها را در نمایش جنایات صهیونیست‌ها در غزه و حمله‌های وحشیانه آنها به بیمارستان و مردم بی دفاع این منطقه و حمله به کنسولگری ایران در دمشق را با پوشش عملیات وعده صادق و آن چیزی که به مخاطب خود القا می‌کردند مقایسه کنید. اگر چه رسانه‌های مشهور مانند بی بی سی همیشه ادعای بی طرفی دارند، اما امروز تمامی مردم جهان می‌دانند که بی طرفی و نمایش واقعیت‌ها چیزی به غیر از شوخی نیست.
این اتفاق را در موضوعات متفاوت چه سیاسی و چه مواردی دیگر می‌توان مشاهده کرد. بی بی سی و رسانه‌هایی مانند آن تنها وسیله‌ای برای اجرا کردن سیاست‌های قدرت‌هایی هستند که آنها را بابت نیازهایشان خصوصا از لحاظ مالی تامین می‌کنند.
بهانه این صحبت‌ها دروغ جدید بی بی سی درباره یکی از اغتشاشگران اغتشاشات ۱۴۰۱ است. دروغی که البته به شکلی مسخره توسط خود آنها فاش شد، اما همچنان نیز دروغ خود را بزک کرده و به مخاطب القا می‌کنند. می‌گویند از منابعی که داریم اطلاعات به دست ما رسیده و به دلیل مسائل امنیتی تصاویر منتشر شده را با فتوشاپ منتشر می‌کنیم تا اتفاقی برای منابع ما در ایران پیش نیاید. آنها هیچ سند رسمی منتشر نمی‌کنند و فقط از طریق تبلیغات و القای مخاطبان خود به دنبال ادامه دادن به دروغ خود هستند. برای هر سوالی که دروغ آنها را مشخص می‌کند دلیل مضحک می‌آورند و همچنان بر دروغ خود پا فشاری می‌کنند.
شبکه‌های اجتماعی این قبیل رسانه‌ها را کمی چک کنید، متوجه می‌شوید که در جهان هیچ خبری نیست و تمامی جنایات در ایران انجام میشود. در این رسانه‌ها انگار رژیم صهیونیستی ۳۴ هزار نفر را به شهادت نرسانده و هیچ جنگی علیه مردم فلسطین وجود ندارد. در فضای این رسانه‌ها انگار هیچ آشوب و تظاهراتی در دانشگاه‌های آمریکا بر علیه صهیونیست‌ها شکل نگرفته و همه جا در امن و امان است به جز ایران.
در این رسانه‌ها انگار خبری از یکی از بزرگترین خیزش‌های دانشجویی آمریکا پس از جنگ ویتنام وجود ندارد؛ اما اگر یک دانشجو به عنوان مثال از غذای خود در دانشگاهی در ایران خوشش نیاید آن را نمایش می‌دهند و آن را به بی‌کفایتی حکومت ایران ربط می‌دهند. در این رسانه‌ها انگار همه جهان ایران است و بقیه نقاط زمین بی مشکل و همه چیز در آسایش است.
البته وظایف این رسانه‌ها در قبال اربابان و حامیان مالی خود این رفتار‌ها را برای آنها تبدیل به یک امر واجب کرده است و البته نباید از رسانه‌هایی که حامی اصلی‌شان صهیونیست‌ها و یا نظام سلطه و استکبار است انتظار داشت موضعی به نفع جمهوری اسلامی ایران داشته باشند. این رسانه‌ها باید در جهت سیاست‌های خود قدم بردارند.
اما ما در جهت آگاه‌سازی مردم کشور خودمان چه کردیم که به راحتی تحت تاثیر رسانه‌های غربی قرار نگیرند و همه چیز را باور نکنند؟ شاید باید انتظار داشته باشیم که بهتر و با قدرت بیشتر وارد این جنگ رسانه‌ای شویم و با آگاهی در جهت مقابله با آنها قدم برداریم.
احمد دستمالچیان سفیر سابق ایران در لبنان در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره عملکرد و پوشش رسانه‌های غربی در جریان اعتراضات دانشجویی در آمریکا اظهار کرد: این رسانه‌ها تا آنجایی که در اختیار خودشان هست و می‌توانند شروع به افشاگری می‌کنند و در حال بر ملا کردن تصاویر جنایات صهیونیت‌ها هستند.
وی افزود: به دلیل آن که دست‌های اختاپوسی سانسور از طرف نظام استکباری بر اینها حاکم است شاید بیش از این نتوانند، اما در آینده این هم از کنترل نظام استکباری خارج میشود و رسانه‌ها می‌توانند بیش از امروز به وظایف ذاتی یک رسانه مستقل عمل کنند.
دستمالچیان اظهار کرد: البته امروز هر فرد در فضای مجازی و رسانه‌های مجازی برای خود یک رسانه است و این از کنترل نظام استکباری خارج شده و نظام استکباری نمی‌تواند کاری کند که تصاویر چنین اعتراضات و خیزش‌هایی کنترل شده و محدود باشد.
کیومرث یزدان‌پناه کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان درباره عملکرد رسانه‌های بین‌المللی در پوشش اعتراضات ضد صهیونیستی در دانشگاه‌های آمریکا اظهار کرد: سکوت رسانه‌های مدعی حقوق بشر در این مقطع تاریخی درباره اعتراضات و خیزش دانشجویان در سراسر جهان ظلمی بزرگ است. سکوت آنها مغایر با اصل آزادی بیان و دفاع از مظلوم است.
وی ادامه داد: رسانه‌ها باید در هر نقطه از دنیا نسبت به این زمینه فعال باشند و بی تفاوتی آنها به چنین اتفاقاتی نشانگر آن است که رسانه مستقلی نیستند.
کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: این بی خیالی آن معنا را دارد که رسانه‌ها هم در واقع وابسته به جریان‌های قدرت هستند و برای آن که رسانه‌ها خود را از این انگ‌ها جدا و استقلال خود را حفظ کنند، بهتر است واکنش‌های جدی نسبت به جنایات صهیونست‌ها در نوار غزه و وحشی‌گری و کشتار آنها داشته باشند.
یزدان‌پناه بیان کرد: آن چیزی که مشخص است رسانه‌ها باید از این جنبش‌خواهی جهانی که به واسطه دانشجویان آمریکایی شروع شده حمایت کنند و امیدواریم که در همه نقاط جهان شاهد ادامه موضع‌گیری‌ها علیه صهیونیست‌ها و جنایات وحشیانه آنها باشیم.
وی افزود: رسانه‌های ایرانی هم به عنوان یکی از مدعیان دفاع از حقوق مظلوم و مدعی دفاع از حقوق فلسطین نباید در این زمینه کوتاهی کنند و به نظر من باید همیشه در خط اول مبارزات رسانه‌ای علیه اقدامات رژیم صهیونیستی باشند.
یزدان‌پناه بیان کرد: وظیفه تمام رسانه‌های آزادی‌خواه جهان و آنهایی که مدعی‌اند تریبون‌شان در اختیار مظلومان جهان است، این است که اعتراضات دانشجویان حامی فلسطین را پوشش دهند تا دامنه آن از مرز‌های آمریکا و دیگر مناطق جهان فراتر رود و بستر‌ها برای توقف جنایات رژیم صهیونیستی فراهم شود.
گزارش: محمد حسین نیک خوی متین
باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی دفاعی امنیتی
خودکشی دانشجوی کارشناسی ارشد در کوی دانشگاه تهران